شاخص MTBF، متوسط فاصله زمانی بین دو تعمیر پیش بینی نشده (تعمیر اضطراری EM) می باشد. این شاخص یکی از شاخص های مهم و با ارزش در نت بوده که نشان دهنده دوره تناوب خرابی یک دستگاه است. شاخص MTBF معمولا بر حسب ساعت کارکرد در دوره زمانی مشخص محاسبه و تحلیل می گردد. در واقع شاخص MTBF عبارت است از تقسیم کل کارکرد تجهیز در دوره زمانی مشخص بر کل خرابی های پیش بینی نشده در همان دوره زمانی.
یکی از موارد مورد بحث و اختلاف بین کارشناسان امر، مشخص نمودن آن دسته از تعمیراتی می باشد که میبایست در تعداد خرابی های این شاخص لحاظ گردد. به اعتقاد اکثریت کارشناسان نت، با توجه به معنی Failure، هنگام محاسبه شاخص MTBF، بایستی تعمیرات اضطراری منجر به توقف ماشین مورد تحلیل قرار گیرد. یعنی آن دسته از تعمیراتی که بصورت اضطراری پیش آمده و منجر به توقف تجهیز گردیده است.
از این شاخص می توان بعنوان یکی از پارامترهای اندازه گیری درصد موفقیت سیستم نگهداری و تعمیرات (نت) در سازمان استفاده نمود. شاخص MTBF، قابلیت محاسبه برای سطوح مختلف تجهیز، دپارتمان و خط تولید را دارد ولی بهتر است برای تحلیل هر تجهیز بصورت جداگانه مورد محاسبه و پایش قرار گیرد.
افزایش مقدار این شاخص، نشان دهنده کاهش خرابی های پیش بینی نشده در یک سیکل زمانی مشخص و نمایانگر بهبود وضعیت نگهداری و تعمیرات است. همچنین کاهش آن نمایانگر وخیم شدن شرایط در سیستم نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه می باشد. محاسبه و تحلیل شاخص MTBF در دوره های زمانی مساوی و مشخص و مقایسه آنها با یکدیگر بسیار مفید می باشد.
کاربرد دیگر شاخص MTBF، پیش بینی و تشخیص زمان تقریبی وقوع خرابی بعدی و متعاقبا برنامه ریزی لازم جهت مقابله با خرابی و انجام تعمیرات مورد نیاز می باشد.
در زیر، دو نمونه فایل اکسل محاسبه و تحلیل شاخص MTBF را برای دانلود آماده کردیم که می توانید از آن برای تحلیل این شاخص در سازمان خودتان استفاده کنید. این فرم مطابق تصویر بالا دارای جدول و گراف های لازم بوده و فقط کافیه اعداد کارکرد و تعداد تعمیرات تجهیز مورد نظر را داخل جداول مربوطه وارد کنید تا نمودار مربوطه بطور خودکار ترسیم گردد.